ضرب المثل‌ها یادگاران غم وشادی ها،امید وآرزوهاوپند وحکمت‌های دیروزیان وچراغ راه امروزیانند.این جملات پرمغزبخش وسیعی از ادبیات عامه هر قوم وملتی رابه خود اختصاص می‌دهند که بیانگر شرایط زندگی آن مردم نیز بوده اند.

خراسان شمالی که سرزمین گنجینه‌های بی مانند اقوام ترک ،ترکمن،تات،فارس وکرد است بیش از هر جای ایران عزیزشاهد رویش این سروهای کهنسال اندیشه وخردورزی بوده است.درمیان ضرب المثل‌های اقوام عزیزخراسان شمالی امید ودغدغه‌های مردمی موج می‌زندکه توانسته اند باگذشت سالیان این نانوشته جملات زیبا واثرگذاررا حفظ کنند تا به امروزیان برسد.
امروزه گسترش رسانه‌های فراگیر وروی آوری مردم به این رسانه ها،دغدغه‌ی فراموشی این ضرب المثل‌های گرانسنگ رابیشترمی کندوازطرفی بابهره گیری ازاین رسانه‌ها وسایرابزاراطلاع رسانی می‌توان  بیش ازهرزمانی با سیرنوشی از زلال کلام کهنسالان نسبت به جمع آوری وتدوین این یادگاری‌های بی مانند اقدام کرد.
دربین کردهای خراسان ضرب المثل‌های پرمغزی وجود داردکه آیینه‌ی بی غبار باوروزندگی این مردم است.درخصوص جمع آوری ضرب المثل‌های کردی آقایان احمد عضدی،سیاوش مه رو،فرامرز نورمحمدزاده ویوسف وحیدی کارهای ارزشمندی انجام داده اند. اخیرا نیزخانم کلثوم خوش خو ازپایان نامه کارشناسی ارشدخود باموضوع ضربالمثل‌های های کردی دفاع کرده است که اثری ارزنده وستودنی است.
قطعاافراددیگری در این زمینه کارهای خجسته وارجمندی داشته اند که از آن رنجها وزحمات بی اطلاعیم.
درزیربرخی ضرب المثل‌های کردی که متاثرازتجربه،زندگی ،باور وخلق وخوی کردهاست به عنوان نمونه آورده می‌شود.
1- فه قه ت هه سپ له نگه ری پینی هه سپی داده گره
فقط اسب می‌تواند لگداسب را تحمل کند
2-داری بلند زوو ده شکی
درخت بلند زود می‌شکند
3-ژه هه سپی خه لکی گه ری زوو داکه وی
بایدازاسب مردم زودپیاده شوی
4-ده ره وین کم رووزیه
دروغگو کم روزی است
5-سه ری گورری نی وه شارتن
سرکچل پنهان کردنی نیست
6-وه گه پان زه ر زه نگار ناگری
باحرفها زر زنگار نمی‌گیرد
7-ئارده شه وتی شوونی خوه ره ش ده که
آتش که می‌سوزد جایش راسیاه می‌کند
8-ئاده می‌ته نبه ل وه قه س چهل نه فه ری گه پ ده که
آدم تنبل به اندازه چهل نفرحرف می‌زند
9-خه لک ژه که ری که ت رابوو ئه م ژه دوه که تنی هین  له خه وی نی
مردم ازروی الاغ افتادندبیدارشدندماازروی شترافتادیم هنوز خوابیم
10-خوه دی چی ده وینی وبه رفی لی ده بارینی
خداوندکوه را می‌بیند وبرف رابراو می‌باراند
این ضرب المثل‌ها قطره ای ازدریای مواج  وپرعمق اندیشه‌ی پیشینیان است که درقالب این جملات ساده وپرمغزنمود یافته اند. امیداست محققان ارجمنداستان این گهرگرانبهای سایرقومیت‌ها رابه منظورباروری فرهنگ ملی گردآوری کنند.